Leśna populacja sokoła wędrownego w Polsce szacowana jest na 30 par lęgowych. Ten największy z krajowych gatunków sokoła, podobnie jak inne sokoły (pustułki, kobuzy) nie buduje samodzielnie gniazd, lecz do odbycia lęgów zajmuje gniazda kruków, myszołowów, kań i bielików. Przed załamaniem liczebności populacji sokoła wędrownego w latach 60. ubiegłego wieku, jego gniazdowanie stwierdzano także w koloniach czapli siwej i kormorana. Ostatnie lęgi tego gatunku w okolicach Torzymia stwierdzono w 1911r.

Gniazdo sokoła wędrownego w Nadleśnictwie Torzym (fot. Arkadiusz Traczyk, Komitet Ochrony Orłów)

W tym roku, po ponad stu latach przerwy, lęg sokoła wędrownego w Nadleśnictwie Torzym stwierdził miejscowy inżynier nadzoru. Lęg ma miejsce w gnieździe kruka, zbudowanym w 2014 r. Podczas projektowania cięć rębnych, znalazca (wówczas leśniczy) zaprojektował pozostawienie gniazda w tzw. kępie ekologicznej. Przed sokołem wędrownym, w ubiegłym roku z gniazda korzystała rodzina kobuzów. Ten przykład najlepiej pokazał, że możliwe jest prowadzenie gospodarki leśnej z równoczesną ochroną miejsc lęgowych rzadkich gatunków ptaków. Stwierdzenie lęgu jest tym bardziej godne uwagi, gdyż dotyczy gniazda założonego przez kruka, a zdecydowana większość przypadków gniazdowania odbywa się na przygotowanym przez Lasy Państwowe platformach dla rybołowów.

                                                                                                  fot. Arkadiusz Traczyk

Miejscowa para lęgowa nie posiada żadnych obrączek i najprawdopodobniej pochodzi z silnej populacji niemieckiej. Dochowała się dwóch młodych samców, które wkrótce opuszczą rodzinne strony i podejmą charakterystyczną dla pierwszorocznych sokołów wędrówkę, od której pochodzi nazwa gatunku. Ciekawostką jest fakt, że do lęgów w lasach przystępują tylko osobniki urodzone na drzewach, które mają „wdrukowany” lęg nadrzewny. Obserwowana para wraz z resztą krajowej populacji leśnej, objęta jest obserwacjami prowadzonym przez jednego z zielonogórskich leśników w ramach pracy doktorskiej.

Z uwagi na udokumentowany sukces lęgowy, wokół gniazda zostanie utworzona, w uzgodnieniu z RDOŚ w Gorzowie Wlkp. strefa ochronna.

                                                                     fot. Arkadiusz Traczyk

Więcej informacji o populacji najszybszego ptaka świata można znaleźć na stronie Komitetu Ochrony Orłów oraz w monografii przyrodniczej gatunku, wydanej przez Klub Przyrodników ze Świebodzina.